Kategori: Makaleler

Hüccetli Olmak Ne Demek? Antropolojik Bir Perspektif Kültürlerin çeşitliliği, insan topluluklarının birbirlerinden nasıl farklılaştığını ve bu farklılıkların nasıl toplumsal yapıları şekillendirdiğini anlamamıza olanak tanır. Bir antropolog olarak, farklı kültürlerin ritüelleri, sembollerini ve toplumsal yapılarını inceledikçe, insanlık tarihinin zenginliğini daha da derinlemesine kavrayabiliyoruz. Bu yazıda, “hüccetli olmak” kavramını ele alacak ve bu ifadeyi, kültürel bağlamlarda nasıl anlamlandırdığımıza dair bir keşfe çıkacağız. Hüccetli olmak, bir toplumun bireylerine kendilerini ifade edebilme ve toplumsal kabul görme yetisini gösteren bir durum olarak karşımıza çıkar. Peki, bu kavram, farklı kültürlerde nasıl şekilleniyor? Hangi ritüeller, semboller ve topluluk yapıları bu durumu ortaya çıkarıyor? Gelin, bu soruları antropolojik…

Hususi Nasıl Yazılır? TDK Perspektifinden Felsefi Bir İnceleme “Dil, düşüncenin aynasıdır” diyen Wittgenstein, dilin insan zihninin derinliklerine açılan bir pencere olduğunu savunur. Bu düşünce, dilin, yalnızca iletişim aracı olmanın ötesinde, bir düşünme biçimi, bir bakış açısı sunduğunu ortaya koyar. Peki, kelimelerin doğru yazılışı, düşünce dünyamızla ne kadar iç içedir? “Hususi” kelimesi, işte tam bu noktada, dilin kurallarının düşünsel evrenimizle nasıl kesiştiğini sorgulamamıza olanak tanır. Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre doğru yazım şekli “hususi”dir. Ancak, dilin bu anlamda doğru olma durumu, sadece etimolojik veya gramatikal bir mesele olarak mı kalmalıdır, yoksa daha derin ontolojik, epistemolojik ve etik boyutları da içermeli midir?…

Jean Jacques Rousseau Atatürk’ü Nasıl Etkilemiştir? Farklı Bakış Açılarıyla İnceleme Merhaba! Bugün, iki devrimci figürün kesişen yollarına göz atacağız: Jean Jacques Rousseau ve Mustafa Kemal Atatürk. Her ikisi de kendi zamanlarında, toplumsal yapıları ve devlet anlayışlarını derinden etkilemiş büyük liderlerdir. Ama acaba Rousseau’nun düşünceleri, Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’ni kurma yolundaki adımlarını nasıl şekillendirdi? Hadi bunu keşfe çıkalım! Bu yazıda, Rousseau’nun felsefi mirasının Atatürk üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu, farklı bakış açılarıyla ele alacağız. Erkeklerin genellikle daha objektif, veri odaklı ve stratejik bir şekilde bu ilişkiyi değerlendirirken, kadınlar daha çok toplumsal ve duygusal etkileri üzerinde dururlar. Her iki bakış açısını da keşfetmeye…

Humus İçin Sos Nasıl Yapılır? Bir Felsefi Yaklaşım Yemek ve Bilgi: Filozofun Bakış Açısı Bir filozofun bakış açısıyla, dünyadaki her şeyin anlamı, özü ve bağlantıları üzerinde durmak, gözümüzün önünde duran bir tabağa bakarken bile farklı bir derinlik arayışına dönüşebilir. Örneğin, basit gibi görünen bir yemek tarifi, derin ontolojik, epistemolojik ve etik soruları gündeme getirebilir. Bu yazıda, “Humus için sos nasıl yapılır?” sorusunu, yalnızca mutfakta bir pratik olarak değil, felsefi bir bakış açısıyla ele alacağım. Çünkü her şeyin bir anlamı, her eylemin bir kaynağı vardır ve belki de sos yapmak, bize insanlık, bilgi ve değerler hakkında derin bir şeyler öğretir. Humus,…

Hulûl Hristiyanlığa Ait Midir? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir Psikoloğun Meraklı Girişi İnsan davranışları, evrimsel süreçlerin, kültürel normların ve bireysel inançların birleşiminden doğar. Bir psikolog olarak, insanın dünyayı algılayış şeklinin, onun içsel düşüncelerini ve duygusal tepkilerini nasıl şekillendirdiğini anlamaya çalışırken, her zaman bir sorum olur: “İçsel dünyamızın yansıması olan inançlar ve düşünceler ne kadar gerçektir?” Özellikle dini inançlar gibi derin köklere sahip anlayışlar, insanların yaşadıkları toplumsal ve bireysel gerçekliklerle nasıl harmanlanır? Bugün, Hristiyanlık’taki hulûl kavramını psikolojik bir perspektiften analiz ederek, bu soruyu daha yakından inceleyeceğiz. Hulûl Nedir? Hristiyanlıkta Hulûl Kavramı Hulûl, bir varlığın başka bir varlıkta varlık bulması anlamına gelir.…

Hudutsuz Sevda 6. Bölüm Ne Zaman? Toplumsal Yapılar ve İlişkiler Üzerine Bir Sosyolojik Analiz Toplumlar, bireylerin kimliklerini ve ilişkilerini şekillendiren derin yapılarla örülüdür. Bireyler, bu toplumsal yapılar içinde belirli normlar, roller ve kültürel pratikler doğrultusunda hareket ederler. “Hudutsuz Sevda” dizisinin her bir bölümü, bu toplumsal yapıları ve bireylerin toplumsal rollerine nasıl uyum sağladıklarını görmek için güzel bir pencere sunuyor. Bu yazıda, dizinin bir parçası olarak toplumun cinsiyet rollerini, ilişkisel bağları ve bireysel işlevleri nasıl kurguladığını inceleyeceğiz. Her bölümde farklı toplumsal dinamiklerin, bireylerin kararlarını nasıl şekillendirdiğini ve bunların toplumsal yapıları nasıl etkilediğini anlamaya çalışacağız. Cinsiyet Rolleri ve Toplumsal Normlar: “Hudutsuz Sevda”nın…

Hoppala Ne Zaman Kullanılır? Kültürel Bir Antropolojik Bakış Giriş: Kültürlerin Derinliklerine Yolculuk Antropolojinin büyüleyici dünyasında, dilin, davranışların ve sembollerin yalnızca birer iletişim aracı olmanın ötesinde, kültürün şekillendiren temel unsurlar olduğunu keşfederiz. Her kelime, her jest, her ifade, bir topluluğun kolektif kimliğini, değerlerini ve toplumsal yapısını anlamamıza olanak tanır. Bugün, “hoppala” gibi basit ama etkili bir kelimenin derin anlamlarına inmeyi amaçlıyoruz. Türkiye’de sıkça duyduğumuz bu kelime, farklı anlamlar yüklenebilen, kültürel bağlamına göre şekillenen bir ifade olarak karşımıza çıkar. Ancak “hoppala”nın sadece bir ses olmanın ötesinde, toplumsal ve psikolojik anlamları, kullanıldığı bağlama göre oldukça değişir. Bu yazı, antropolojik bir perspektifle “hoppala”nın çeşitli…

Karbonik anhidraz, CO₂ + H₂O ⇄ H⁺ + HCO₃⁻ reaksiyonunu yıldırım hızında katalizleyerek solunum, asit-baz dengesi, böbrek, göz, mide ve beyin fizyolojisinin görünmeyen direğini oluşturur; fakat bu “tek cümlelik tanım” gerçek hikâyeyi eksik bırakır. Karbonik Anhidrazın Gerçek Görevi: Bir Kimyasal Hızlandırıcıdan Fazlası Şunu en baştan söyleyeyim: Karbonik anhidrazı “sıradan bir asit–baz enzimi” sanıyorsanız, hem bilimi hem de klinik gerçekliği küçümsüyorsunuz. Bu enzim, karbon dioksitin suyla tepkimesini CO₂ + H₂O ⇄ H₂CO₃ ⇄ H⁺ + HCO₃⁻ doğrultusunda milyonlarca kat hızlandırır. Kâğıt üzerinde basit görünen bu dönüşüm, gerçekte kırmızı kan hücrelerinde CO₂ taşınmasından akciğerlerde CO₂’nin atılmasına, böbreklerde bikarbonat geri emiliminden gözde aköz…

Bursa Karacabey’de Deniz Var mı? Bilimsel Merakla Keşfe Çıkan Bir Analiz Bazı sorular basit gibi görünse de ardında çok daha derin ve ilginç gerçekler barındırır. “Bursa Karacabey’de deniz var mı?” sorusu da bunlardan biri. İlk bakışta sadece coğrafi bir bilgi gibi durabilir; ancak bu sorunun cevabı, hem Türkiye’nin fiziki coğrafyası hem de ekosistem dinamikleri açısından düşündürücü bir keşif yolculuğuna davet eder. Gelin, bilimsel bir merakla bu sorunun peşine birlikte düşelim. Karacabey’in Coğrafi Konumu: Marmara’nın Güneybatısında Bir İlçe Bursa’nın batısında yer alan Karacabey, hem tarımsal üretimi hem de doğal zenginlikleriyle dikkat çeken bir ilçedir. Türkiye’nin Marmara Bölgesi içinde yer alan Karacabey,…

Gökyüzüne bakmayı seven biri olarak, “Bulut hangi hareketi yapar?” sorusunu bir mercek gibi kullanıyorum: Aynı sahneye farklı açılardan bakınca farklı gerçekler beliriyor. Nicel verilerin soğukkanlı diliyle de, insanların günlük hayatına değen sıcak hikâyelerle de bulutların izini sürmek mümkün. (Not: Bakış açılarını “erkek/ kadın” kalıplarına sıkıştırmak yanıltıcıdır; aşağıda iki yaklaşımı cinsiyete bağlamadan, ama talep edilen zıt perspektifleri koruyarak karşılaştırıyorum.) Tez: “Bulut hangi hareketi yapar?” sorusunun yanıtı üçlüdür—taşınım (rüzgârla yatay hareket), yükselim/çökelim (dikey hareket) ve evrim (oluşma–dağılma). Nicel veri bu hareketleri ölçer; nitel anlatılar bu hareketlerin hayatımıza değdiği yeri görünür kılar. Bulut Hangi Hareketi Yapar? Bilimin Çerçevesi Bilimsel açıdan bulutlar üç temel…